 - Nghiên cứu hai loài huperzia thu hái tại Tam Đảo
|
TRƯỜNG ĐẠI HỌC
DƯỢC HÀ NỘI
BỘ MÔN DƯỢC LIỆU
Đề cương chi tiết môn học
NGHIÊN CỨU PHÁT TRIỂN VÀ ỨNG DỤNG DƯỢC
LIỆU
(Research development and application of
medicinal plant materials)
1. Mã số
môn học:
CS02
2. Thời
lượng:
Tổng số ĐVHT 2: 30 giờ
3. Bộ môn
phụ trách:
Bộ môn Dược liệu
4. Cán bộ
giảng dạy
5. Mục tiêu môn học
Sau khi
học xong môn học này, người học có khả năng:
- Trình
bày được hệ thống các sản phẩm có nguồn gốc dược liệu và xu hường phát triển các
loại sản phẩm này
- Trình
bày được những phương pháp nghiên cứu, dược liệu trên thế giới, trong nước.
- Tiềm
năng phát triển và ứng dụng dược liệu ở Việt Nam
6. Môn học tiên quyết: Dược liệu
7. Nội dung môn học
STT |
Nội dung |
Số giờ
(quy ra giờ lý thuyết) |
Chi chú |
1 |
Lý
thuyết |
|
|
1.1 |
Khái niệm,
lịch sử phát triển Dược liệu và các sản phẩm nguồn gốc Dược liệu.
- Khái
niệm, lịch sử phát triển
- Tính đặc
thù của nghiên cứu, phát triển Dược liệu Việt Nam. |
(4)
2
2 |
|
1.2 |
Nguồn tài
nguyên thiên nhiên, tiềm năng phát triển Dược liệu ở Việt Nam.
- Tính đa
dạng của thực vật, động vật làm thuốc
- Tài
nguyên tiềm năng Dược liệu từ biển . |
(4)
2
2 |
|
1.3 |
Những
thành tựu phát triển và ứng dụng dược liệu, thuốc từ Dược liệu
Dược liệu
sử dụng theo kinh nghiệm dân gian
Thuốc chữa
bệnh có thành phần hoạt chất chưa xác định (Flavonoid, saponin, Tinh dầu,
anthranoid, alcaloid...)
Thuốc chữa
bệnh có thành phần là các chất tinh khiết (Berberin, Rutin, Artemisinin...) |
(8)
2
4
2 |
|
2 |
Những
nghiên cứu ứng dụng dược liệu
- Điều tra,
khai thác Dược liệu
- Nghiên
cứu thành phần hoá học các dược liệu (các nhóm chất và các chất riêng biệt).
- Nghiên
cứu tác dụng sinh học của các chất chiết ra từ dược liệu (các mô hình thử, đánh
giá).
- Trồng
trọt, chế biến sơ bộ
- Chiết
xuất dược liệu (Tinh dầu, các nhóm hợp chất, các chất tinh khiết).
- Nghiên
cứu, sản xuất các chế phẩm nguồn gốc Dược liệu (Thuốc chữa bệnh, mĩ phẩm, thực
phẩm chức năng, thuốc bảo vệ thực vật).
- Nghiên
cứu kiểm nghiệm Dược liệu và các chế phẩm nguồn gốc Dược liệu (hệ thống các tiêu
chuẩn mức độ và khả năng đánh giá)
- Nuôi cấy
mô cây thuốc. |
(12)
2
2
3
1
3
1 |
|
2.1 |
Nghiên cứu
phát triển và ứng dụng Dược liệu một số cơ sở. |
2
|
|
|
Tổng số |
30 |
|
8. Chương
trình giảng dạy
8.1. Kiểm tra thường kỳ:
Kiểm tra viết
8.2. Hình
thức thi hết môn
Viết chuyên đề
8.3. Cách
tính điểm môn học (tính theo thang điểm 10)
Điểm môn
học = (Điểm chuyên đề x 3 + 2 điểm kiểm tra)/5
9. Tài
liệu học tập
9.1. Tài
liệu học tập chính
- Tài liệu
do giảng viên biên soạn, cung cấp khi giảng bài
9.2. Tài
liệu tham khảo
-
Bộ Y Tế- Bộ Khoa học và công nghệ . Bảo
tồn và phát triển nguồn gen và giống cây thuốc; Hội nghị tổng kết 20 năm thực
hiện nhiệm vụ Bảo tồn nguồn gen và giống cây thuốc 1988-2008, Tam Đảo Tháng
5/2009.
-
Bộ Y Tế Vụ Y Dược cổ truyền, Tài liệu hội
thảo Giữ gìn tính đặc thù trong nghiên cứu và Ứng dụng Y Dược cổ truyền.
-
Nguyễn Gia Chấn.Nghiên cứu sản xuất và
hiện đại hoá đông y. Tài liệu Hội nghị Dược liệu toàn quốc lần thứ nhất - 2003
-
Nguyễn Kim Dung, Lâm Bạch Vân, Trần Tựu,
Phan Văn Các, Hoàng Đức Quỳnh, Phan Quốc Kinh. Thuốc cổ truyền của dân tộc Chăm.
NXB Y học – 2000.
-
Trần Bình Duyên. Đầu tư công nghệ chiết
xuất Dược liệu phục vụ trong nước và xuất khẩu. Tài liệu Hội nghị Dược liệu toàn
quốc lần thứ hai "Phát triển dược liệu đến năm 2015 và tầm nhìn 2020. NXB Khoa
học và kỹ thuật - 2007
-
Trần Đáng. Thực phẩm chức năng. Tài liệu
Hội nghị Dược liệu toàn quốc lần thứ hai "Phát triển dược liệu đến năm 2015 và
tầm nhìn 2020. NXB Khoa học và kỹ thuật - 2007
-
Văn Đình Đệ. Sản xuất chất thơm thiên
nhiên, tổng hợp. NXB Khoa học và kỹ thuật - 2002
-
Phan Nguyên Hồng. Rừng Ngập mặn Việt nam.
NXB Nông nghiệp - 1999.
-
Trần Hùng. Hiện đại hoá và tiêu chuẩn hoá
thuốc sản xuất từ Dược liệu . Tài liệu Hội nghị Dược liệu toàn quốc lần thứ hai
"Phát triển dược liệu đến năm 2015 và tầm nhìn 2020. NXB Khoa học và kỹ thuật –
2007
-
Nguyễn Khắc Hường. Sổ tay kỹ thuật nuôi
trồng hải sản. NXB Kha học và kỹ thuật. 2007.
-
Nguyễn Văn Khôi Polyme ưa nước hoá học và
ứng dụng. NXB khoa học tự nhiên và công nghệ - 2007.
-
Trịnh Tam Kiệt . Nấm lớn Việt Nam.NXB Khoa
học và kỹ thuật - 1981.
-
Đỗ Tất Lợi. Những cây thuốc, vị thuốc Việt
Nam. In lần thứ 10. NXB Y học - 2001.
-
Ngô Quốc Luật, Nguyễn Viết Thân, Nguyễn
Duy Thuần. Những cây thuốc của đồng bào dân tộc H’mông. NXB Y học – 2007.
-
Lã Đình Mỡi, Lưu Đàm Cư, Trần Minh Hợi...
Nguyễn Thị Phương Thảo, Trần Huy Thái, Ninh Khắc Bản. Tài nguyên thực vật có
tinh dầu ở Việt Nam. Tập1,2. NXB Nông nghiệp - 2001.
-
Lã Đình Mỡi, Trần Minh Hợi, Dương Đức
Huyến...Ninh Khắc Bản. Tài nguyên thực vật Việt Nam Những cây chứa các hợp chất
có hoạt tính sinh học Tập 1. NXB Nông nghiệp - 2005.
-
Nguyễn Thị Phương Thảo. Tình hình khai
thác, sản xuất, buôn bán và ứng dụng tinh dầu làm thuốc. Tài liệu Hội nghị Dược
liệu toàn quốc lần thứ nhất - 2003
-
Nguyễn Văn Tiến. Dẫn liệu bước đầu về
nguồn dược liệu từ sinh vật biển Việt Nam. Tài liệu Hội nghị Dược liệu toàn quốc
lần thứ nhất - 2003
-
Viện Dược liệu. Cây thuốc và động vật làm
thuốc ở Việt nam Tập I, II. NXB Khoa học và kỹ thuật -2004
-
Viện Dược liệu. Nghiên cứu thuốc từ thảo
dược. NXB Khoa học và kỹ thuật - 2006
-
Nguyễn Hoàng Trí. Thực vật rừng ngập mặn
Việt Nam. NXB Giáo dục 1996
-
Jau-Fei Chen, Ph.D. Plant Foods&
Nutritional Immunology: A Scientific Approach. Bright Ideas Press Provo, Utah
-
Jean Bruneton. Pharmacognosie Phytochimie
Plantes medicinales 3e édition. Lavoisier, 1999
-
Louis Appell Cosmetics, fragrances, and
flavors Novox Inc. Publisher Whiting, New Jersey 08759
- Wu Xingliang & Zang
Mu. Colored Illustrations of The Ganodermataceae and Other Fungi. Science and
Technology Publishing House, BeiJing 2000 (in English).
- Lin Zhi Bin.
Contemporary researchs on Ganodermataceae. Medical Publishing House, BeiJing
2000 (in Chinese)
Hà
Nội, ngày 30 tháng 4 năm 2018
Một số nội dung ôn tập môn học: Nghiên cứu phát triển và
ứng dụng dược liệu
(Cao học, Chuyên khoa I)
-
Thực trạng nghiên cứu,
phát triển Dược liệu ở nước ta và trên thế giới.
-
Tiềm năng về khí hậu
và tài nguyên để phát triển dược liệu và sản phầm nguồn gốc dược liệu ở Việt
nam.
-
Tính
đặc thù trong nghiên cứu và ứng dụng
y dược cổ truyền Việt Nam.
-
Những dược liệu có
tiềm năng khai thác tinh dầu ở Việt Nam.
-
Nguồn nguyên liệu bán
tổng hợp thuốc steroid truyền thống và xu hướng tương lai.
-
Tanin, sử dụng
tanin,
dược liệu chứa tanin trong y học và trong công nghệ, Các dược liệu có tiềm
năng cung cấp tanin ở Việt Nam.
-
Những cây được trồng
với quy mô lớn cung cấp nguyên liệu làm thuốc ở Việt Nam.
-
Tài nguyên
sinh vật
biển sử
dụng làm thuốc, mỹ phẩm, thực phẩm chức năng (Tảo spirulina, Cá
ngựa, Hải sâm, Rong câu chỉ vàng...).
-
Động vật, khoáng vật, tiềm năng
nghiên cứu, phát triển sản phẩm làm thuốc từ động vật khoáng vật.
-
Những dược liệu có thể
sử dụng làm nguồn nguyên liệu chiết xuất các chất tinh khiết làm thuốc ở
Việt Nam thực tại và triển vọng.
-
Sử dụng
công nghệ
nano
trong các chế phẩm nguồn gốc dược liệu
-
Công nghệ chiết xuất
siêu tới hạn (Supercritical fluild extraction - SFE), thành tựu, triển vọng
sử dụng SFE trên thế giới và ở Việt Nam
-
Kỹ thuật
nuôi cấy mô.
Nuôi cấy mô cây thuốc, đánh giá về những thành tựu và triển vọng về nuôi cấy
mô cây thuốc ở Việt Nam.
-
Thuốc
bảo vệ thực vật
nguồn gốc cây cỏ, tính ưu việt,
tình hình phát triển, sử dụng thuốc
bảo vệ
thực vật nguồn gốc cây cỏ trên thế giới và ở Viêt Nam.
-
Các thuốc
bảo vệ thực
vật có nguồn gốc cây cỏ sử dụng ở Việt Nam, Cho thí dụ về một sản phẩm bảo
vệ thực vật nguồn gốc cây cỏ thông dụng trên thị trường.
-
Thực trạng chất lượng
dược liệu và các sản phẩm có nguồn gốc dược liệu trên thị trường hiện nay
(1).
-
Hệ thống
các tiêu
chuẩn sử dụng để kiểm nghiệm dược liệu. hiệu quả, tính phù hợp của hệ thống
các tiêu chuẩn trong kiểm nghiệm, quản lý dược liệu và các sản phẩm nguồn
gốc dược liệu hiện nay.
-
Những công trình,
thành tựu nghiên cứu, ứng dụng dược liệu trong nước về lĩnh vực điều tra,
sưu tầm cây thuốc trong dân gian, các bài thuốc cổ truyền.
-
Những công trình,
thành tựu nghiên cứu, trong nước về lĩnh vực khai thác, chế biến, sử dụng
dược liệu.
-
Những công trình,
thành tựu nghiên cứu trong nước về lĩnh vực trồng trọt, tạo nguồn dược liệu.
-
Những công trình, kết
quả nghiên cứu, ứng dụng dược liệu trong nước về lĩnh vực nghiên cứu hóa học
cây thuốc
-
GMP, GAP, GACP vai
trò, hiệu quả của áp dụng GMP, GACP trong sản xuất các sản phẩm làm thuốc
nguồn gốc Dược liệu.
-
Những công trình, kết
quả nghiên cứu, ứng dụng dược liệu trong nước về lĩnh vực nghiên cứu tác
dụng dược lý
-
Những công trình, kết
quả nghiên cứu, ứng dụng dược liệu trong nước về lĩnh vực nghiên cứu tạo chế
phẩm mới
-
Thực phẩm chức năng,
vai trò,
vị trí, trong phát triển và ứng dụng dược liệu.
-
Quy hoạch tổng thể
phát triển dược liệu đến năm 2020 và định hướng đến năm 2030.
-------------------------------------------------------
Mọi thông tin liên quan đến trang web Xin vui
lòng liên hệ theo số điện thoại 01234195602 hoặc theo địa chỉ Email:
thannv@hup.edu.vn
Revised:
January 07, 2019
. |