Tên
khác: Rau vai,
海菜,
江蓠,
发菜.
Tên khoa học:
Gracilaria verrucosa (Huds) Papenf, thuộc họ Rau câu (Gracilariaceae).
Rau câu mọc bám trên đá, trên thực vật, trên đất cát (phù sa) dọc bờ biển nước
ta từ Quảng Ninh tới Kiên Giang. Cây cũng được trồng, có sản lượng tương đối
cao.
Mô tả:
Thân thường đứng, h́nh trụ tṛn cao 20-30cm, có khi tới 80cm, màu đỏ
thẫm hoặc màu tối, chia nhánh nhiều. Nhánh mọc theo kiểu lông vũ xen kẽ
nhau, trên nhánh mọc ra nhiều nhánh nhỏ, gốc nhánh hơi thắt lại, đỉnh
nhánh nhọn dần, phần gốc cũng nhọn dần. Bàn bám h́nh đĩa tṛn.
Bộ phận dùng:
Toàn cây (Thallus Gracilariae). Thạch (agar) Thu
rau câu, rửa sạch, tẩy trắng, đun rau câu lấy dịch, làm bay hơi nước thu
được thạch.
Thành phần hoá
học chính:
Carbohydrat (galactan).
Công dụng:
Vị ngọt, tính hàn, có tác dụng tiêu đàm tán kết, thanh nhiệt lợi thủy.
Rau câu để chế thạch (agar), làm môi trường nuôi cấy vi khuẩn, nấm, chế
thuốc nhuận tràng, làm vỏ bọc thuốc khó nuốt, phối hợp với các loại
thuốc khác để chế thuốc viên, thuốc cao, chất nhũ hoá chế dầu cá. Agar
c̣n được sử dụng trong công nghiệp thực phẩm, dùng trong công nghiệp
dệt.
Cách dùng,
liều lượng:
Rau câu dùng không kể liều lượng, dạng thuốc sắc, dùng riêng hay phối
hợp với các vị thuốc khác.
Bài thuốc:
1. Chữa
ra
nhiều mồ hôi:
Rau câu chỉ vàng 10g, Đại táo 10 quả, Thịt hàu 30g, đường
phèn 15g. Đem hầm kỹ, dùng mỗi ngày 2 lần.
2. Chữa bướu cổ:
Rau câu chỉ vàng 50g, Gạo tẻ 100g, Rau câu ngâm nước, rửa sạch, thái
nhỏ, cho vào nồi cùng với gạo đă vo sạch và một lít nước. Đun to lửa,
sau đó bớt lửa, nấu thành cháo loăng, cho thêm muối vừa ăn. Mỗi ngày ăn
hai lần vào buổi sáng và tối.
3. Pḥng chống
bệnh do thiếu iốt: Rau câu chỉ vàng, Hải tảo. Hải đới, Côn bố, Tử
thái, mỗi vị 15g. Tất cả rửa sạch, đem hăm với nước sôi trong b́nh kín,
sau chừng 20 phút th́ dùng được, uống thay trà trong ngày.
Cây thuốc Việt nam và những bài thuốc thường dùng
|
|
|