 |
||
|
THỰC HÀNH 01 THỰC HÀNH 02 THỰC HÀNH 03 THỰC HÀNH 04 THỰC HÀNH 05 THỰC HÀNH 06 Ðịnh tính alcaloid trong hạt Mã tiền (Strychnos nux-omica L., Loganiaceae) Ðịnh tính alcaloid trong lá Cà độc dược (Datura metel L. , Solanaceae) Ðịnh tính alcaloid trong lá chè (Thea chinensis L., Theaceae) Ðịnh tính alcaloid trong thân Ma hoàng (Ephedrra sinica Stapf., Ephedraceae)
THỰC HÀNH 07 THỰC HÀNH 08 THỰC HÀNH 09 THỰC HÀNH 10 THỰC HÀNH 11 THỰC HÀNH 12
|
ÐỊNH TÍNH ALCALOID TRONG DƯỢC LIỆU
1. 1. Chiết xuất alcaloid từ hạt Mã tiền Cân 0,5 g bột hạt Mã tiền, cho vào bình nón dung tích 50 ml. Thêm 15 ml dung dịch acid sulfuric 1 N. Ðun đến sôi. Ðể nguội. Lọc dịch lọc vào bình gạn dung tích 100 ml. Kiềm hoá dịch lọc bằng dung dịch amoniac 6 N (khoảng 8 ml) đến phản ứng kiềm (thử bằng giấy quỳ hoặc chỉ thị màu vạn năng). Chiết alcaloid base bằng ether hoặc cloroform (chiết 3 lần, mỗi lần 5 ml). Gộp các dịch chiết ether (hoặc cloroform), chia làm 2 phần: 1 phần dùng để định tính alcaloid bằng thuốc thử chung, 1 phần dùng để xác định sự có mặt của Strychnin và Brucin bằng các phản ứng tạo màu và bằng sắc ký lớp mỏng. 1.2. Tiến hành định tính: Ðịnh tính alcaloid bằng thuốc thử chung Lấy một phần dịch chiết ether đã được chuẩn bị ở trên, đem lắc với acid sulfuric hai lần, mỗi lần 5 ml. Gộp các dịch chiết nước. Chia đều vào các ống nghiệm nhỏ, mỗi ống 1 ml. Giỏ vào từng ống nghiệm 2-3 giọt lần lượt các thuốc thử sau: - Ống 1: thuốc thử Mayer, cho tủa màu từ trắng đến vàng - Ống 2: thuốc thử Bouchardat, cho tủa nâu đến đỏ nâu - Ống 3: thuốc thử Dragendorff, cho tủa vàng cam đến đỏ.
Ðịnh tính Strychnin và Brucin bằng thuốc thử tạo màu Phần dịch chiết ether còn lại được chia ào 3 ống nghiệm nhỏ. Bốc hơi cả 3 ống nghiệm trên nồi cách thuỷ cho đến khô. Lần lượt làm các phản ứng sau: Ống 1: cho vào 0,5 ml acid sulfuric đặc, vài tinh thể kali bicromat- sẽ xuất hiện màu tím chuyển nhanh sang vàng, chứng tỏ sự có mặt của Strychnin. Ống 2: cho vào 0,5 ml acid nitric đặc- sẽ xuất hiện mầu đỏ tươi, chứng tỏ sự có mặt của Brucin. Ống 3: cho vào vài giọt cloroform để hoà tan. Dung dịch này dùng để chấm sắc ký.
Ðịnh tính Strychnin à Brucin bằng sắc ký lớp mỏng Dùng mao quản để chấm lên bản mỏng silicagel (cỡ kính 2,5 x 7,5 cm) toàn bộ dịch chiết đã được chuẩn bị ở trên. Song song có thể chấm dung dịch chất chuẩn strychnin và brucin để so sánh. Dung môi khai triển: cloroform- methanol- amoniac đặc (50: 9: 1) Thuốc thử hiện màu: thuốc thử Dragendorff Quá trình chiết xuất và định tính alcaloid trong hạt Mã tiền có thể tóm tắt trong sơ đồ sau:
2. Ðịnh tính alcaloid trong lá Cà độc dược (Datura metel L. , Solanaceae)- bằng phản ứng Vitali Cân 3 g bột dược liệu, cho vào bình nón khô, có nút mài, dung tích 100ml. Kiềm hoá bằng dung dịch amoniac 6 N cho đến khi dược liệu được thấm vừa ẩm. Thêm 10 ml hỗn hợp ether- cloroform (3:1). Ðể yên từ 30- 60 phút, thỉnh thoảng lắc nhẹ. Chiết dịch chiết ether- cloroform vào một bát sứ nhỏ. Bốc hơi trên nồi cách thuỷ cho đến khô. Giỏ vào cắn 2-3 giọt acid nitric đặc (láng đều để cho acid hoà tan hết cắn rồi đem bốc hơi trên nồi cách thuỷ cho đến khô - cắn phải có màu vàng. Ðể nguội. Giỏ vào cắn 3-5 giọt aceton, 1 giọt dung dịch KOH 10% trong cồn vừa mới pha. Sẽ có màu tím chuyển sang đỏ thẫm.
3. Ðịnh tính alcaloid trong lá chè (Thea chinensis L., Theaceae)- bằng phản ứng Murexit Cân 0,5 g bột dược liệu, cho vào bình nón dung tích 50 ml. Thêm 10 ml acid sulfuric N. Ðun đến sôi. Lọc nóng dung dịch vào trong bình gạn dung tích 50 ml. Kiềm hoá dịch lọc bằng amoniac 6 N đến phản ứng kiềm (khoảng 5 ml). Lắc 2 lần, mỗi lần 5 ml cloroform. Gạn lấy lớp cloroform rồi lọc qua bông vào một bát sứ nhỏ, khô. Bốc hơi trên nồi cách thuỷ đến khô. Giỏ vào cắn còn lại 3 giọt HCl 6 N và 3 giọt nước oxy già đậm đặc. Láng đều cho hoà tan hết cắn. Bốc hơi trên nồi cách thuỷ cho tới khô- cắn sẽ có màu đỏ. Thêm ào cắn vài giọt amoniac 6 N- sẽ xuất hiện màu tím.
4. Ðịnh tính alcaloid trong thân Ma hoàng (Ephedrra sinica Stapf., Ephedraceae) Cân 2 g bột dược liệu, cho vào trong bình nón khô, có nút mài, dung tích 50 ml. Thấm ẩm dược liệu bằng 5 ml dung dịch amoniac 6 N. Thêm 20 ml cloroform. Ðậy nút và để yên trong 30 phút. Gạn lớp cloroform vào bình gạn dung tích 50ml. Lắc dịch chiết với 10 ml dung dịch HCl 5%. Gạn lớp acid vào trong ống nghiệm. Thêm vào đó 0,1 ml dung dịch đồng sulfat 10%, 1 ml dung dịch NaOH 10%. Lắc nhẹ- sẽ xuất hiện màu lơ tím. Thêm vào hỗn hợp đó 1 ml cồn amylic. Lắc trong vòng 1 phút. Khi để yên, lớp cồn sẽ có màu tím tía, lớp nước ở dưới bị mất màu đi một phần. . ---------------------------------------------------------------- Mọi thông tin liên quan đến trang web Xin vui lòng liên hệ theo số điện thoại 01234195602 hoặc theo địa chỉ Email: thannv@hup.edu.vn Revised: January 19, 2017 . |
|
